Fotoboek van IVN-lid over ‘heilzaam groen’
Leeuwarden e.o. 20 augustus 2024
Heilzame tuinen – Ziekenhuiskamer als vogelkijkhut
Medio augustus zie ik een mail opduiken in mijn inbox met als afzender Meindert van Dijk. Het gaat over zijn boek dat binnenkort verschijnt. Meindert is al bijna dertig jaar lid van onze IVN afdeling en hij was zelfs medeoprichter van het Leeuwenboekje, de papieren voorloper van wat nu onze digitale Leeuwenbrief is.
Zijn boek gaat o.a. over het belang van groen in de zorg. Ik mail Meindert dat ik er graag een bericht in de Leeuwenbrief over wil plaatsen en daarom kreeg ik de kans het boek al te lezen voordat het verschijnt. Hieronder volgt het persbericht met daarna een toelichting op – en mijn indruk van Meindert zijn boek.
Fotoboek van ex-patiënt over ‘heilzaam groen’
Tijdens het symposium ‘Heilzaam Groen’ op 12 september in het MCL in Leeuwarden presenteert Meindert van Dijk het boek ‘Heilzame tuinen – Ziekenhuiskamer als vogelkijkhut’. Het boek brengt de tuinen in, op en rond het MCL in beeld en besteedt aandacht aan het positieve effect van groen op de gezondheid. Het groen hielp hem bij het genezingsproces en inspireerde hem tot het boek.
Acute leukemie
Wat doe je als natuur- en tuinliefhebber wanneer je met acute leukemie in het ziekenhuis belandt en lange tijd niet meer naar buiten kunt? Het overkwam Meindert van Dijk. Hij besloot de natuur dan maar naar binnen te halen. De kale witte muren in zijn kamer verdwenen achter grote afdrukken van zijn eigen natuurfoto’s.
Omdenken
Het was het begin van zijn omdenkproject. Vervelende onderzoeken en lichamelijke ongemakken beschouwde hij als nieuwe levenservaringen. En niet klagen over wat niet meer kan, maar kijken wat er nog wel kan of wat anders kan. Dus fotografeerde hij niet buiten, maar vanuit zijn kamer de vogels die de tuin bezochten waarop hij uitzicht had. Hij bracht de spechten, houtduiven, gaaien, mezen en andere vogels in beeld die op een waterschaal afkwamen om te drinken en te badderen. Daarmee bezig zijn, in de prettige rustgevende sfeer van zijn omgetoverde ‘tuinkamer’, gaf hem afleiding, rust en troost. Zo was hij toch nog een beetje buiten.
Boek Heilzame tuinen
Vijf jaar later fotografeert hij – gezond en wel – natuur en kunst in de tuinen bij het MCL, het ziekenhuis waarin hij was opgenomen. Gaandeweg werd het zijn missie om zorginstellingen te overtuigen van het nut van vergroening. Hij heeft immers zelf letterlijk aan den lijve ervaren hoe goed groen kan doen. Het fotoproject resulteerde in het inspirerende fotoboek ‘Heilzame tuinen – Ziekenhuiskamer als vogelkijkhut’.
Over Meindert van Dijk
Meindert van Dijk (1955) is gepensioneerd, maar nog steeds actief als fotograaf, natuurgids en wandelcoach. Sinds 1984 woont hij in het Friese Sexbierum, aan de rand van de Waddenzee.
Zijn foto’s werden in talloze boeken, tijdschriften, websites en andere media gepubliceerd. Als ambassadeur van ‘Heilzaam Groen’ pleit hij voor meer groen in de zorg, op het werk en rondom de woning.
Met zijn nieuwe missie Zorg van WIT naar GROEN promoot hij het vergroenen van de gezondheidszorg. Letterlijk, met meer natuur, meer tuinen en meer groene muren in en rond zorginstellingen, zoals ziekenhuizen en verpleeghuizen, maar ook bij huisartsenposten en tandartspraktijken. Belangrijk voor de gezondheid (óók preventief) van patiënten, medewerkers en omwonenden. Maar ook voor het milieu en de biodiversiteit.
Toelichting
Tot zover het persbericht. Al lezende kom ik er achter dat ik het bericht zeker nog wil toelichten.
Het boek bevat namelijk ook een mooi document over de geschiedenis en de ontwikkeling van het MCL vanaf de bouw in 1971 tot en met de verbouwing die nu gaande is en de toekomst. Leuk om te zien ook zijn de oude ietwat vergeelde foto’s van de voormalige heemtuin bij het Triotel. Je waant je daar in een natuurgebied, zo oogt het tenminste op de foto’s.
Er is veel aandacht voor alle tuinen, met foto’s jaarrond en met de plantennamen erbij. Meindert volgt onder andere de renovatie van de tuinen bij de afdeling geriatrie die in 2023 plaatsvond. Bij de tuin van het dialysecentrum valt me op dat bij de plantkeuze gelukkig is gelet is op insectenlokkende soorten.
Personeel van het MCL komt ook aan het woord. Een reactie die er voor mij uitsprong over de sedumdaken was van een medewerker die zei: ‘het geeft mij het gevoel thuis te zijn op Terschelling’. Dat een heel klein stukje aangelegde natuur op een dak zo’n gevoel bij iemand oproept vind ik veelzeggend. In het Jelgerhuis bevindt zich de GGZ en Noorderbreedte revalidatie. Medewerkers daar vertellen hoe ze al gebruik maken van ‘groen’ in hun therapieën.
In het boek deelt Meindert weblinks van organisaties die zich bezig houden met ‘groen en gezondheid’. En jazeker, ook IVN natuureducatie werd daarin genoemd. Wat ik persoonlijk een beetje heb gemist in het boek is een hoofdstuk met wetenschappelijk onderbouwde uitleg over wat groen en natuur nou juist fysiologisch met je doet. Wat gebeurt er in je lichaam en in je hersenen als je groen en natuur ervaart? Maar daar zijn dan weer andere boeken voor en Meindert verwijst wel naar dergelijke achtergrondinformatie. Ook past zo’n hoofdstuk simpelweg niet meer in het boek dat al uit 247 pagina’s bestaat.
Meindert schrijft dat zijn boek een uiting is van dankbaarheid, een blijk van waardering voor de aandacht die het MCL heeft voor ‘groen’. Die dankbaarheid is zeker af te zien aan dit zorgvuldig gemaakte veelomvattende boek. Ik vind het een aanrader voor mensen die Leeuwarden en het MCL kennen, maar zeker ook voor tuinliefhebbers en als inspiratiebron voor mensen die werken in de zorg.
Esther Dijkstra, 20 augustus 2024
Meer informatie: meindertvandijk.nl